1. Podstawy
Alfabet
W języku fińskim jest 28 liter (oraz szwedzkie Å).
A | aa | B | bee | C | see | D | dee | ||
E | ee | F | äf, äffä | G | gee | H | hoo | ||
I | ii | J | jii | K | koo | L | äl, ällä | ||
M | äm, ämmä | N | än, ännä | O | oo | P | pee | ||
Q | kuu | R | är, ärrä | S | äs, ässä | T | tee | ||
U | uu | V | vee | W | kaksois-vee, tupla-vee | X | äks, äksä | ||
Y | yy | Z | tset, tseta | Å | ruotsalainen oo | Ä | ää | Ö | öö |
Wymowa
Fińska wymowa jest podobna do polskiej. Jest jednak kilka wyjątków.
Ä oznacza dźwięk pomiędzy A i E. Ö czyta się jak E z zaokrąglonymi ustami. Y jest wymawiane jak I z ustami ułożonymi do U.
Wszystkie samogłoski mogą być krótkie lub długie. NG to długa spółgłoska nosowa N, tylnojęzykowa. V wymawia się jak polskie W. SH, Z i ZH wymawia się jak SZ, TS oraz Ż, występują tylko w wyrazach pochodzenia obcego.
Samogłoski i spółgłoski krótkie oznacza się w piśmie jedną literą, długie - dwiema. Samogłoski długie - aa, ee, ii, oo, uu, yy, ää, öö - nie są wymawiane osobno, ale jako jeden, dłuższy dźwięk. Spółgłoski długie wymawia się podwójnie.
Znaczenie wyrazu zależy od obecności w nim samogłosek i spółgłosek długich lub krótkich. Przykładowo:
Przedstawianie się
Słownictwo
Hei!/Moi! - Cześć!
Mikä on nimesi? - Jak masz na imię? (dosł. Jakie jest twoje imię?)
Kuka sinä olet? - Kim jesteś? (dosł. Kto ty jesteś?)
Kuinka voitte? / Mitä kuuluu? - Jak się masz?
Kiitos, hyvin. / Kiitos, hyvää. - Dzięki, dobrze.
Huonosti/ei hyvää. - Niezbyt dobrze, dzięki.
Olen... - Jestem...